اجرای مهاربند در سازه ها

در ساختمان سازی با استفاده از مهاربند یا بادبند، مقاومت سازه را در برابر زلزله و نیرو های جانبی افزایش می دهند. زلزله همواره خسارت های زیاد و جبران ناپذیری را به ساختمان ها وارد می کند، به همین جهت استفاده از مصالح مرغوب در ساختمان سازی لازم می باشد. اما تنها استفاده از مصالح مرغوب برای مقاوم سازی سازه ها کافی نمی باشد به همین جهت از روش های دیگری برای مقاوم سازی استفاده می کنند که یکی از آن ها اجرای مهاربند یا بادبند می باشد. بواسطه مهاربند، نیروی وارده به پی و فونداسیون سازه منتقل می گردد.

قاب مهاربندی شده

از قاب مهاربندی شده به شکل خرپایی قائم برای افزایش مقاومت سازه و جذب نیروهای وارده بر آن استفاده می کنند. از انواع مهاربند می توان به قاب های مهاربندی شده هم محور و قاب های مهاربندی شده برون محور اشاره کرد. اعضای قاب های هم محور در یک نقطه مشترک به همدیگر متصل می شوند. میزان برون محوری در قاب های هم محور بسیار کم می باشد، اما در اجرای مهاربند برون محور، مقدار برون محوری بیشتر خواهد بود.

قاب مهاربندی شده هم محور نسبت به قاب مهاربندی شده برون محور از نظر اقتصادی به صرفه تر می باشد. همچنین سرعت نصب و به کارگیری این قاب ها بسیار بالامی باشد و از مقاومت بالایی در برابر نیروهای جانبی برخوردار هستند، اما به کارگیری این قاب ها در مناطق زلزله خیز توصیه نمی شود، چرا که در دفعات و تنش های پی در پی بارگذاری و باربرداری، از مقاومت آن ها کاسته می شود.

قاب مهاربندی شده هم محور از نظر اقتصادی به صرفه تر هستند؛ علاوه بر این، سرعت به کارگیری این قاب ها بسیار بالا بوده و در برابر نیروهای جانبی مقاومت بالایی دارند، اما به کارگیری این قاب ها در مناطق زلزله خیز توصیه نمی شود، چرا که در سیکل های پی در پی بارگذاری و باربرداری، از مقاومت آن ها کاسته می شود.

به بیان دیگر، اگرچه این قاب های مهاربندی شده هم محور از مقاومت بالایی برخوردارند اما به دلیل عدم شکل پذیری مناسب، بارهای ناشی از تحریکات لرزه‌ای را به خوبی جذب نمی کنند. در عوض قاب مهاربندی شده برون محور از مقاومت بالاتری در برابر زلزله برخوردار می باشند.

اجرای مهاربند دارای مقطع مرکب

مهاربند یا بادبند دارای مقطع مرکب، مقاومت سازه را در برابر زلزله و طوفان بالا می برد. این مقاطع در سازه هایی مانند پل ها، سازه های مهندسی و ساختمان ها کاربرد فراوانی دارند. از جمله ایراداتی که بادبندهای مقطع مرکب دارد، وقوع کمانش در هنگام وارد شدن فشار می باشد که همین امر سبب کاهش پایداری مهاربند می شود.

پر کردن قوطی های فولادی با بتن از جمله راهکارهایی می باشد که بدین منظور طراحی شده است. هسته فولادی در مقطع کامپوزیت قابلیت شکل پذیری داشته که به جهت حذف کمانش از آن استفاده می شود. این هسته درون یک غلاف فولادی قرار دارد که برای پرکردن آن از بتن استفاده می شود. مقاومت کششی این مقاطع بسیار بالا می باشد.

قاب های مهاربندی شده مقطع مرکب چه مزایایی دارند؟

قاب های مهاربندی شده مرکب نسبت به خمشی یا قاب های مهاربندی شده معمولی مزایا و معایب زیادی دارند که در ادامه به مقایسه آن ها می پردازیم:

• سختی الاستیک بالا در برابر تحریکات لرزه‌ای.
• برخورداری از سختی جانبی بالا.
• طولانی بودن وارد شدن به محدوده رفتار خمیری.
• پایین بودن هزینه نصب.
• اتصال از طریق پیچ و مهره بدون نیاز به جوشکاری.
• قابلیت جایگزینی با مهاربند های جدید در صورت خرابی.

با وجود مزایای فوق، سازه های مهاربندی مقطع معایب نه چندان مهمی نیز دارند، به عنوان مثال، در هنگام طراحی نسبت به سایر مهاربند ها نیازمند دقت بیشتری هستند.